Yazılıkaya’daki kozmik sembolizm üzerine JSA makalesi

Journal of Skyscape Archaeology (JSA) dergisi, bugün Hattuşa yakınlarındaki Hitit açık hava tapınağı Yazılıkaya’daki kozmik sembolizm üzerine kapsamlı bir bilimsel makale yayımladı. Buna göre, tapınak bütünüyle kozmosa ait simgesel bir imgeyi temsil etmektedir. Bu imge, statik katmanları (yeryüzü, gökyüzü, yeraltı dünyası) ve döngüsel yenilenme ve yeniden doğuş süreçlerini (gün/gece, ay evreleri, yaz/kış) içermektedir. Tapınaktaki her bir kabartma bu sisteme bağlıdır ve kutsal alanın her noktasında statik düzeyler ile göksel döngüler vurgulanmaktadır. Bu açıklama, birkaç yıl süren yoğun araştırmalar sonucunda ortaya çıkmıştır. Bu çalışma sırasında Luwian Studies Vakfı Başkanı, jeoarkeolog Eberhard Zangger ve Basel Üniversitesi Arkeoloji Enstitüsü’nde arkeolog ve astronom olan Rita Gautschy, Yazılıkaya’daki birçok figürün ay evrelerini ve güneş yılındaki zaman dilimlerini gösterdiğini fark etti. Araştırmacılar, bu yorumu ilk kez iki yıl önce JSA’da yayımlanan bir bilimsel makalede duyurmuştu. Bunu takip eden araştırmalar, kutsal alanın tamamının taşıdığı sembolik anlama odaklandı ve çalışmaya Zangger ve Gautschy’nin yanı sıra, Los Angeles’taki Griffith Gözlemevi direktörü E. C. Krupp ile Karadeniz Teknik Üniversitesi’nden eskiçağ tarihçisi Serkan Demirel de katıldı. Bu bilimsel makale hem İngilizce hem de Türkçe olarak “altın açık erişim” olarak yayımlandı; makale ücretsiz olarak indirilebilir ve paylaşılabilir.

https://luwianstudies.academia.edu/EZangger